Tình huống: Bà XX có liên hệ qua tổng đài tư vấn của Công ty Luật TNHH Công Phúc với mong muốn được giải đáp thắc mắc của bà về vấn đề sau: “Nhà Bà XX đang sử dụng 1 thửa đất 5%. Nay bà muốn làm thủ tục cấp sổ đỏ cho phần đất này. Xin hỏi đất 5% có thể làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất được không? Mong Luật sư giải đáp.”
Tư vấn: Bên phía Luật sư đã liên hệ giải đáp cho bà với nội dung như sau:
Căn cứ Theo quy định tại Điều 179 Luật Đất đai 2024 có quy định về Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích như sau:
Điều 179. Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích
“1. Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích đã được lập theo quy định của pháp luật về đất đai qua các thời kỳ thì tiếp tục được sử dụng để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.
Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn để sử dụng vào các mục đích sau đây:
a) Xây dựng các công trình văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang và các công trình công cộng khác do Ủy ban nhân dân cấp xã đầu tư, quản lý, sử dụng; xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết;
b) Bồi thường cho người có đất thu hồi khi xây dựng các công trình quy định tại điểm a khoản này”.
Tại khoản 1 Điều 132 Luật Đất đai 2013 có quy định như sau:
“Điều 132. Đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích
1. Căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.
Đất nông nghiệp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trả lại hoặc tặng cho quyền sử dụng cho Nhà nước, đất khai hoang, đất nông nghiệp thu hồi là nguồn để hình thành hoặc bổ sung cho quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn”.
Theo đó, Luật Đất đai 2013 và Luật Đất đai 2024 đều không có khái niệm đất 5%. Đất 5% thực chất là tên người dân hay gọi để chỉ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích theo quy định trước đây tại Điều 132 Luật Đất đai 2013.
Theo quy định tại Luật Đất đai 2013, quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích sẽ không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.
Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 đã không còn quy định quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản. Thay vào đó, Luật Đất đai 2024 quy định, quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích đã được lập theo quy định của pháp luật về đất đai qua các thời kỳ thì tiếp tục được sử dụng để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.
Căn cứ vào khoản 1 Điều 151 Luật Đất đai 2024 có quy định về các trường hợp người sử dụng đất không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất như sau:
Điều 151. Các trường hợp không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất
“1. Người sử dụng đất không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trong các trường hợp sau đây:
a) Đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích theo quy định tại Điều 179 của Luật này;
b) Đất được giao để quản lý thuộc các trường hợp quy định tại Điều 7 của Luật này, trừ trường hợp đất được giao sử dụng chung với đất được giao để quản lý thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với phần diện tích đất sử dụng theo quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
c) Đất thuê, thuê lại của người sử dụng đất, trừ trường hợp thuê, thuê lại đất của chủ đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng, phù hợp với dự án đầu tư đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt;
d) Đất nhận khoán, trừ trường hợp được công nhận quyền sử dụng đất tại điểm a khoản 2 Điều 181 của Luật này;”
Theo đó, đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích (đất 5%) sẽ không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Trên đây là câu trả lời của chúng tôi đối với câu hỏi của bà, nếu có thắc mắc hoặc còn câu hỏi nào khác xin vui lòng liên hệ để được giải đáp.
Trân trọng.
